💰รวม ‘หุ้นปันผลดี’ ณ ตลาดหุ้นไทย ที่ราคา (น่าจะ) ถูก ในวันอันแสนมืดมนและหงอยเหงา ... หลังจากที่ได้อ่านหนังสือ ‘ใช้ชีวิตชิลๆ ด้วยเงินปันผล’ ของพี่ ‘ประกิต สิริวัฒนเกตุ’ จนจบครบสมบูรณ์ และเขียนสรุปเนื้อหาสาระสำคัญลงเพจไปเรียบร้อยแล้ว วันนี้ได้ฤกษ์งามยามดี จึงทดลองนำหลักการคัดกรอง ‘หุ้นปันผล’ ในตลาดหุ้นไทย อันมีเป้าหมายเพื่อลงทุนระยะยาว ซึ่งเป็นแก่นสารจากหนังสือเล่มนี้มาฝากคุณผู้อ่านกันครับ . เราลองมาทบทวนหลักการคร่าวๆในหนังสือเล่มนี้กันก่อน ใครยังไม่ได้อ่านสรุปสามารถกด Link ด้านล่างได้เลยครับผม . 📌 https://www.facebook.com/share/p/1UZJaxNWhc/ .............................. 🟩 มาเริ่มหา ‘หุ้นปันผล’ เพื่อสร้างความมั่นคงทางการเงินในระยะยาวกันเลยครับ ... ✴️ ผู้บริหาร (CEO) ต้องดี ใส่ใจผู้ถือหุ้น และมีธรรมาภิบาล จากภาพประกอบ Excel แถวแรก ช่อง ‘CEO’ ข้อนี้ค่อนข้างเป็นเรื่องนามธรรมสุดๆ แต่ผมก็พยายามจำแนกให้ได้อย่างหยาบๆ โดยกำหนดหลักเกณฑ์มา 3 ข้อ คือ เข้าร่วมงาน ‘OppDay’ เกือบทุกไตรมาส ถือครองหุ้นบริษัทตัวเองมากกว่า 20% ขึ้นไป และไม่เคยมีข่าวเรื่องการฉ้อโกง การทุจริตต่างๆ (เท่าที่ค้นเจอ) หาก CEO บริษัทนั้นๆ เข้าเกณฑ์ครบทุกข้อก็จะให้สีเขียวไปเลยทันที แต่หากขาดคุณสมบัติเพียงข้อใดข้อหนึ่งจะเป็นสีเหลือง ส่วนถ้าขาดมันทุกข้อเลยก็จะเป็นสีแดง ซึ่งรวมๆบริษัทส่วนใหญ่ที่ติดโผเข้ารอบมาก็มักจะเขียวนะ .............................. ✴️ ธุรกิจมีปัจจัยเชิงพื้นฐานดี (Business Quality) และมีแนวโน้มการเติบโตในอนาคต (Growth Trend) โดยตรวจสอบอยู่ 2 ประเด็น คือ คุณภาพกิจการผ่านการวิเคราะห์ ‘Five Forces Model’ และโอกาสเติบโตของบริษัทและอุตสาหกรรมในอนาคต ทั้ง 2 ประเด็นนี้ให้ ‘AI (Gemini)’ ช่วยเหลือทั้งหมด คือให้วิเคราะห์ทั้ง 2 ประเด็น และสรุปคะแนนให้ด้วย (เต็มสิบ) ถ้าได้คะแนน 9-10 ให้สีเขียว, 7-8 ให้สีเหลือง หากต่ำกว่า 6 คะแนนให้สีแดง ข้อเสียคือ ‘AI’ มักมองทุกอย่างในแง่ดีเกินไปหรือเปล่า? เราต้องลองไปวิเคราะห์เจาะลึกกันอีกที ถือเป็นการทุ่นแรงคร่าวๆ .............................. ✴️ หนี้สินน้อย คือ อัตราส่วนหนี้สินต่อทุน (D/E) น้อยกว่า 1.5 เท่า ยกเว้นกลุ่มอสังหาฯ และกลุ่มการเงิน .............................. ✴️ เงินสดเยอะ ลองนำเงินสดและรายการเทียบเท่าเงินสดจากงบแสดงฐานะการเงิน นำไปเปรียบเทียบกับมูลค่าตลาด (Market Cap.) และสินทรัพย์รวม เพื่อตรวจสอบคร่าวๆว่าราคาหุ้นตอนนี้น่าจะยังคุ้มค่าต่อการเข้าซื้อ และมีความสามารถในการจ่ายปันผล (Cash to Market Cap.) .............................. ✴️ กำไรสะสมเยอะ เมื่อนำไปเปรียบเทียบกับสินทรัพย์รวม เพื่อตรวจดูความมั่นคงในการจ่ายปันผล (Retained Earnings to Assets) .............................. ✴️ อัตราส่วนผลตอบแทนต่อเงินลงทุน (ROE) สูง มากกว่า 15% หรืออย่างแย่ๆในช่วงเศรษฐกิจไม่ดีก็ควรมากกว่า 10% โดยใช้ค่าเฉลี่ย 5 ปีย้อนหลัง เพื่อดูความสามารถในการทำกำไรของกิจการ .............................. ✴️ อัตรากำไรขั้นต้น (GPM) สูง หากสูงมากกว่า 40% ยิ่งดี เพื่อตรวจดูความได้เปรียบเชิงแข่งขันของกิจการภายในอุตสาหกรรม .............................. ✴️ ดอกเบี้ยจ่าย ต่อ กำไรก่อนหักดอกเบี้ยและภาษี (EBIT) ต่ำๆ ไม่ควรเกิน 50% เพื่อตรวจสอบหนี้สินที่มีภาระดอกเบี้ยของบริษัทว่ามีมากเกินไปไหม หากมีมากเกินไปเท่ากับบริษัทค้าขายได้เงินมาก็ต้องเอาไปจ่ายคืนดอกเบี้ยเสียส่วนใหญ่ เหลือมาจ่ายเงินปันผลนิดเดียว (Interest Expense to EBIT) .............................. ✴️ ส่วนของผู้ถือหุ้นเติบโต รายได้เติบโต กำไรสุทธิเติบโต ข้อนี้ผมไม่ได้เข้มงวดมากในการคัดกรอง เพราะเราต้องคำนึงถึงอนาคตด้วย ดูอดีตอย่างเดียวคงไม่ได้ แต่อย่างน้อยต้องไม่ขาดทุน .............................. ✴️ จ่ายเงินปันผลทุกปี สม่ำเสมอ มากกว่า 5% ต่อปีขึ้นไป ควรดูย้อนหลังไปอย่างน้อย 5-10 ปี หรือเท่าที่มีข้อมูลสำหรับหุ้นที่เพิ่ง IPO เข้าตลาดมา ส่วนนี้ผมดูแค่ไม่กี่ปีย้อนหลัง ลองตรวจสอบกันต่อเองนะครับ .............................. ✴️ กระแสเงินสดจากการดำเนินงาน (CFO) เป็นบวก และกระแสเงินสดสุทธิ (CF) เป็นบวก เท่ากับบริษัทมีเงินเพียงพอสำหรับต่อยอดธุรกิจและจ่ายเงินปันผล โดยไม่ต้องเพิ่มทุน หรือกู้เงินเยอะ บางบริษัทอาจสลับบวกๆลบๆบ้าง ก็พอถูไถ ต้องดูหลายๆส่วนประกอบ รวมถึงอนาคตด้วย .............................. ✴️ มูลค่าตลาด (Market Cap.) มากกว่า 10,000 ล้านบาท เพื่อความมั่นคง บริษัทผ่านอุปสรรคในอดีตมาแล้วมากมาย และราคาหุ้นในตลาดไม่ผันผวนจนเกินไป ข้อนี้ผมตัดออก เพราะส่วนตัวชอบหุ้นเล็ก ฮ่าๆ อาจจะมีโอกาสเติบโตมากกว่าในอนาคต เพื่อเพิ่มตัวเลือกในการลงทุน .............................. 📍 เรื่อง ผลตอบแทนที่คาดหวัง (Expected Return) อ้างอิงตามหนังสือ ซึ่งในความเป็นจริงผมไม่ได้ใช้วิธีดังกล่าวเลย เพราะตัวเลขที่นำมาใส่สูตรก็ไม่ได้พิสูจน์ว่าทำไมจึงควรจะเป็นเช่นนั้นในทางปฏิบัติ เพราะมีตัวแปรอีกมากมาย แต่ในทางทฤษฎีใช้ประเมินคร่าวๆได้ว่าเราควรคาดหวังผลตอบแทนจากการลงทุนในหุ้นประมาณเท่าไหร่ โดยอ้างอิงจากสินทรัพย์ที่ปราศจากความเสี่ยง ผลตอบแทนย้อนหลังของตลาดหุ้น และความผันผวนด้านราคาของหุ้นนั้นๆ [Expected Return = Rf+Beta*(Rm-Rf)] ใช้ตัวเลข Rf=1.69%, Rm=5.10% ... 📍 อันที่จริงแล้ว ส่วนตัวผมคิดว่า เราคาดหวังผลตอบแทนเท่าไหร่ คำตอบก็คือเท่านั้นแหล่ะ จากนั้นก็หาหุ้นลงทุนที่มันตอบโจทย์ความคาดหวังของเรา ก็จบ .............................. 🌟 เรื่อง ‘Upside’ ก็ใช้สูตรการประเมินมูลค่าพื้นฐานตามหนังสือเลย คือ ‘P/E เฉลี่ย’ คูณกับ ‘EPS ปีล่าสุด’ ซึ่งในชีวิตจริงผมก็ไม่ได้ใช้สูตรที่ว่ามาตัดสินใจลงทุนเช่นกัน เพราะขาดปัจจัยเรื่องการคาดการณ์อนาคตอันเป็นส่วนสำคัญในโลกการลงทุน แต่เราสามารถใช้สูตรนี้เพื่อประเมินมูลค่าคร่าวๆได้ว่า หุ้นที่เราสนใจ ณ ปัจจุบันมีราคาตลาดอยู่ ณ จุดใด (สูง หรือ ต่ำ หรือเฉลี่ยๆ เมื่อเทียบกับข้อมูลในอดีต) หากราคาหุ้นอยู่ในโซนต่ำ เราก็นำมาทำการบ้านต่อเพื่อประเมินอนาคตอีกที จะได้ไม่ต้องมาเสียเวลาทำการบ้านหุ้นที่เห็นๆกันอยู่แล้วว่าราคาแพง ซึ่งไม่รู้จะได้ซื้อเมื่อไหร่ .............................. Facebook แนวตั้ง (1280 x 1920 px).png ... 🟩 จากข้อมูลคร่าวๆ ... 🪙หุ้นที่มี ‘Upside’ มากที่สุด (เมื่อเทียบกับอดีต) คือ SAPPE, MASTER, TQM, BOL, KISS, KLINIQ คาดการณ์อยู่ระหว่าง 85-145% แสดงว่าราคาร่วงลงมาเยอะ ... 🪙หุ้นที่มี ‘ผลตอบแทนที่คาดหวัง (Expected Return)’ สูงที่สุด คือ GUNKUL, KAMART, MASTER, SAV, SNNP, NEO คาดการณ์อยู่ระหว่าง 6-7% ต่อปี ... 🪙หุ้นที่มี ‘ผลตอบแทนที่คาดหวัง+เงินปันผล’ สูงที่สุดคือ SMD100, PIN, XO, LANNA, KISS, SPALI คาดการณ์อยู่ระหว่าง 15-22% ต่อปี ตรวจสอบความสม่ำเสมอในอดีตกันด้วยนะครับ ... 🪙หุ้นที่มี ‘อัตราส่วนเงินสดต่อมูลค่าตลาด’ สูงที่สุดคือ APP, PTTEP, PRM, SKN, LANNA, SMD100 อาจบอกเป็นนัยๆว่าหุ้นมีราคาถูกเมื่อเทียบกับเงินสดที่มี ... 🪙หุ้นที่มี ‘ภาระดอกเบี้ยจ่าย’ ต่ำที่สุดคือ MEB, SAPPE, XO, SKN, TQR, BOL แสดงว่าบริษัทแทบไม่มีหนี้เลย ทำมาหากินแล้วกำไรเข้าบริษัทล้วนๆ .............................. อย่าลืมว่าข้อมูลทั้งหมดในบทความนี้ยังไม่รวม ‘อนาคต’ อันเป็นส่วนสำคัญที่สุดในโลกการลงทุนนะครับ รวมถึงไม่ได้ครอบคลุมช่วงเวลาใน ‘อดีต’ มากนัก เป็นภาพ ‘ปัจจุบัน’ เสียส่วนใหญ่ . 🚫บทความนี้ไม่ได้มีวัตถุประสงค์เพื่อชักชวนหรือแนะนำให้เกิดการซื้อขายหลักทรัพย์ทางการเงินใดๆทั้งสิ้น (อ่าว!) นักลงทุนผู้มุ่งมั่นควรตัดสินใจและรับความเสี่ยงในโลกการลงทุนอันกว้างใหญ่ด้วยตนเองแต่เพียงผู้เดียว ............................................................ ณ วันเวลาที่ตลาดหุ้นไทยหม่นหมองเลือนรางเช่นนี้ล่ะครับ ที่นักลงทุนควรจะมีความสุขที่สุดเมื่อจำเป็นต้องหาหุ้นเพื่อลงทุนระยะยาว ขอให้มีความสุขกับการลงทุน ในทุกๆวันนะครับ 😊 ... 24832.jpg

ในเดือนสิงหาคมปี 2531 อดีตนายกรัฐมนตรีคนแรกที่มาจากการเลือกตั้งตามระบอบประชาธิปไตย “อย่างแท้จริง” คือพลเอก ชาติชาย ชุณหะวัณ ได้ประกาศนโยบาย  “เปลี่ยนสนามรบให้เป็นสนามการค้า” ซึ่งเป็นนโยบายที่ช่วยคลี่คลายสถานการณ์ความขัดแย้งทางการทหารกับประเทศกัมพูชาและส่งเสริมการทำธุรกิจร่วมกันกับประเทศในกลุ่มอินโดจีน  สร้างความสัมพันธ์อันดีระหว่างไทยกับเพื่อนบ้านที่มักมีเหตุกระทบกระทั่งและรบกันที่เขตชายแดนมาตลอด พลเอกชาติชายดำรงตำแหน่งนายกประมาณ 2 ปีครึ่ง  และเศรษฐกิจในช่วง 3 ปี  ตั้งแต่ปี 2531 เติบโตเกิน 10% ต่อปี ถึง 3 ปีติดต่อกัน  กลายเป็นประเทศที่เติบโต “สูงที่สุดในโลก”  ดัชนีตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทยสะท้อนการเติบโตของ GDP และการเปลี่ยนแปลงนโยบายและการเมืองของประเทศไทย  โดยการปรับตัวขึ้นอย่างรุนแรงจากประมาณ 450 จุดในช่วงที่มีการประกาศนโยบายเป็นกว่า 1,700 จุด ในช่วงปี 2537 หรือเป็นการเพิ่มขึ้นเป็นเกือบ 4 เท่าในเวลา 5 ปีครึ่งเท่ากับผลตอบแทนทบต้นประมาณ 28% ต่อปี  และกลายเป็น “ยุคทอง”ของเศรษฐกิจและตลาดหุ้นไทย  ที่ร้อนแรงเกินไปจนต้องประสบกับวิกฤติเศรษฐกิจครั้งใหญ่ที่สุดในปี 2540 เวลาผ่านมา 37 ปีแล้ว  ขณะนี้ทุกอย่างในประเทศไทยกำลังเปลี่ยนแปลงไปในทางที่ถดถอยลงโดยเฉพาะการเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจ—และความคิดหรือนโยบายเกี่ยวกับการเมืองการค้าและความสัมพันธ์กับนานาชาติรวมถึงประเทศเพื่อนบ้าน  เฉพาะอย่างยิ่งที่อยู่ ๆ  ก็เกิดเหตุการณ์กระทบกระทั่งทางทหารกับประเทศเพื่อนบ้านอย่างกัมพูชา  และดูเหมือนว่าเราไม่ได้มีความคิดที่จะแก้ไขให้สงบลง  คนหลายกลุ่มเรียกร้องให้ไทย “รบ” ถ้าจะเปรียบไปก็คล้าย ๆ  กับว่าเรากำลัง “เปลี่ยนสนามการค้าให้เป็นสนามรบ” ในยามที่เศรษฐกิจและตลาดหุ้นกำลังถดถอยลงอย่างรุนแรงอย่างที่ไม่เคยประสบมาก่อน บางทีผมก็คิดว่าโลกนี้ก็มี “วัฏจักร” ของตัวเอง  ช่วงที่พลเอก ชาติชายประกาศนโยบายของประเทศไทยนั้น  โลกเองก็กำลังเปลี่ยนแปลงไปในทางที่สงบสุขขึ้น  สงครามกลายเป็นสิ่งที่ล้าสมัย  ประเทศหลัก ๆ ส่วนใหญ่กำลังเปิดประเทศทำการค้าขายกันอย่างกว้างขวาง  อุดมการทางการเมืองเฉพาะอย่างยิ่งเรื่องของความคิด “ชาตินิยม” หรือ  “สังคมนิยม” ที่พูดว่าเป็น “ซ้าย” หรือ “ขวา” เริ่ม “ตกยุค”  มีแต่การพัฒนาการทางเศรษฐกิจให้เติบโตโดยอาศัยระบบทุนนิยมและการเปิดประเทศค้าขายกันอย่างเสรีทั่วโลกเท่านั้นที่เป็นเส้นทางสู่ความสำเร็จและสร้างความอยู่ดีกินดีให้กับมวลมนุษยชาติ แต่แล้ว  “วัฏจักร” แห่งความรุ่งเรือง  ก็เริ่มเปลี่ยนไป  ย้อนหลังไปหลายปี  โลกก็เริ่มมีสงครามใหญ่เกิดขึ้น  เริ่มตั้งแต่สงครามยูเครนกับรัสเซีย  ซึ่งดำเนินต่อมาถึงวันนี้ก็กว่า 3 ปีแล้วที่ยังหาจุดจบไม่ได้  ต่อมาก็เกิดสงครามระหว่างอิสราเอลกับกลุ่มฮามาส  และล่าสุดก็คือ  สงครามระหว่างอิสราเอลกับอิหร่านที่เพิ่งโจมตีทางอากาศต่อกันเมื่อ 2-3 วันมานี้เอง  ซึ่งก็ไม่รู้ว่าจะดำเนินต่อไปอย่างไร นอกจากสงครามจริง ๆ  แบบใช้อาวุธห้ำหั่นกันแล้ว  โลกยังเริ่มเห็น “สงครามยุคใหม่” ที่รัฐชาติต่อสู้กันด้วยการค้าและการแข่งขันกันทางด้านเทคโนโลยี  เพราะการบอกว่าใครหรือชาติไหนจะเป็นผู้ชนะและมีอำนาจในโลกยุคใหม่นั้น  ระดับของความสามารถทางเศรษฐกิจหรือ GDP และความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี  คือสิ่งที่จะตัดสิน  และนี่ก็คือสิ่งที่กำลังเกิดขึ้น  มันคือ  “สงครามการค้า” ที่อาศัยการตั้งหรือกำหนดกฎเกณฑ์ที่จะทำให้ประเทศได้เปรียบในการแข่งขันทางเศรษฐกิจและเทคโนโลยีที่จะทำให้ได้ชัยชนะและเป็นมหาอำนาจของโลกต่อไปในอนาคต สงครามการค้าระหว่างประเทศนั้น  สุดท้ายก็ต้องสะท้อนไปยังเศรษฐกิจและตลาดหุ้น  ว่าที่จริง  ช่วงที่ “เริ่มประกาศสงคราม” โดยประธานาธิบดีทรัมป์  ดัชนีหุ้นหลัก ๆ  ของอเมริกาก็ตกลงมาอย่างแรง  ซึ่งก็เป็นการแสดงให้เห็นว่า  สงครามนั้น  มีแต่จะทำลายล้าง  เกิดความเสียหายต่อเศรษฐกิจรุนแรง  โอกาสที่ทำสงครามแล้วชนะและทำให้ประเทศร่ำรวยขึ้นซึ่งส่งผลให้ดัชนีหุ้นวิ่งขึ้นไปนั้น  มีโอกาสเกิดขึ้นน้อยใน “โลกยุคใหม่” พูดง่าย ๆ  สงครามในโลกยุคใหม่นั้น  มีแต่ผู้เสียหายทั้งฝ่ายผู้แพ้และผู้ชนะ  ไม่เหมือนในอดีตที่ผู้ชนะมักจะร่ำรวยจากการได้ครอบครองทรัพยากรและความมั่งคั่งจากผู้แพ้ อย่างไรก็ตาม  ถึงวันนี้  หลังจากการประกาศสงครามการค้า  ดัชนีหุ้นของอเมริกาเริ่มจะปรับตัวกลับขึ้นมาบ้าง  หุ้นหลัก ๆ  บางตัวกลับขึ้นมาเกือบเท่าเดิมก่อนที่จะตก  แต่หลายตัวก็ยังแย่อยู่มาก  อาทิเช่นหุ้นอย่างเทสลาที่ประสบกับการตกต่ำลงของยอดขายและกำไรที่เป็นผลส่วนหนึ่งจากเรื่องของสงครามการค้า  เราคงต้องดูกันต่อไปว่า  สุดท้ายแล้ว  เศรษฐกิจและตลาดหุ้นจะเป็นอย่างไรเมื่อสงครามการค้าดำเนินต่อไปยาวนานพอและเริ่มเห็นความเสียหายที่จะเกิดขึ้นของคู่สงครามแต่ละฝ่าย มองในภาพที่เล็กลงมาในระดับอุตสาหกรรมและตัวหุ้นที่จดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์  เราก็เริ่มเห็น  “สงคราม” ที่กำลังเกิดขึ้นมากมาย  เริ่มตั้งแต่  “สงครามรถไฟฟ้า” ที่มีการประกาศลดราคาขายลงแบบ “บ้าคลั่ง” คืออาจจะต่ำกว่าต้นทุนโดยเฉพาะในรถจากจีน  ซึ่งมองดูแล้ว  การลดราคาแบบนั้นก็จะต้องโดนคู่แข่งประกาศลดราคาตามเพื่อรักษาตลาด  สุดท้าย  ทุกคนก็เสียหายกันหมดโดยไม่มีใครชนะ  และสุดท้ายก็จะมีบริษัทหรือยี่ห้อที่ต้อง  “เจ๊ง” เพราะอ่อนแอกว่า ในประเทศไทยเองนั้น  เราก็มี  “สงครามส่งด่วน” ซึ่งก็เป็นสงครามระหว่างผู้ให้บริการส่งพัสดุหรือสินค้าซึ่งเป็นธุรกิจที่เติบโตสูงมาก  และแทบทุกบริษัทต่างก็พยายามแย่งชิงส่วนแบ่งการตลาดเพื่อที่จะเติบโตขึ้นอย่างรวดเร็วผ่านการ “ลดราคาค่าส่งอย่างบ้าระห่ำ”  ผลก็คือ  ทุกคนเจ็บหนัก  ขาดทุนกันมากมายและบางรายก็  “เจ๊ง”  ไปเลย ในภาพยนตร์ซีรี่ที่กำลังดังมากในเน็ตฟลิกซ์เรื่อง “สงครามส่งด่วน” นั้น  อาจจะเห็นว่ามี “ผู้ชนะ” ที่จะเจริญรุ่งเรืองต่อไป  แต่ในชีวิตจริงผมคิดว่าทุกคนต่างก็เจ็บ  “ปางตาย” และอนาคตผมก็ไม่รู้ว่าจะเป็นอย่างไร  ผมคิดแต่ว่า  สงครามนั้น  ส่วนใหญ่แล้วจะทำให้ทุกคนเจ็บและยากลำบาก  ซึ่งในที่สุดก็มักจะสะท้อนลงมาที่หุ้น เช่นเดียวกัน  สงครามล่าสุดอีกกรณีหนึ่งที่ประกาศออกมาในช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมาก็คือสิ่งที่สื่อพาดหัวกันว่าเป็น  “สงครามสุกี้” ซึ่งก็เป็นการประกาศลดราคาอาหารโดยการทำโปรโมชั่นขายสุกี้แบบบุฟเฟ่ที่ราคาต่ำมากของหลายบริษัท  ซึ่งส่งผลให้ร้านอาหารแบบอื่น ๆ ที่ไม่ได้ปรับลดราคาต่างก็เหนื่อยกันไปหมด  เพราะขายอาหารได้น้อยลงมาก  เหนือสิ่งอื่นใดก็คือ  อาหารภัตตาคารนั้น  เป็นคู่แข่งกันทั้งนั้น  แม้ว่าจะไม่ได้ขายสุกี้ก็ถูกกระทบไปด้วย  และหลายร้านก็อาจจะจำเป็นที่จะต้องทำโปรโมชั่น  สุดท้ายก็อาจจะกลายเป็นสงครามอาหารภัตตาคาร  ที่อาจจะทำให้บริษัทที่อ่อนแอต้อง “เจ๊ง” และออกจากตลาดไป ข้อสรุปของผมโดยรวมก็คือ  ในช่วงนี้ดูเหมือนว่าโลกกำลังเข้าสู่ภาวะของความปั่นป่วน  โลกมุ่งเข้าสู่การสู้รบแข่งขันกันรุนแรงขึ้นในทุกด้าน  ซึ่งมีโอกาสที่จะทำให้เกิดความเสียหายร้ายแรงหรือเป็นหายนะทั้งฝ่ายที่แพ้หรือชนะ  มีโอกาสน้อยมากที่ผู้ชนะจะ “กินรวบ” หรือได้ประโยชน์จากสงคราม  ในขณะที่ผู้แพ้นั้นมักจะเจ็บหนัก  บางทีถึงตาย  ดังนั้น  หากมองในสายตาของนักลงทุนแล้ว  การลงทุนในสถานการณ์ของสงครามจึงเป็นความเสี่ยงที่ได้ผลตอบแทนต่ำกว่าที่ควรเป็นและมีโอกาสเสียหายหนัก  ถ้าไม่จำเป็นก็ควรจะหลีกเลี่ยงหรือรอ